‘‘อยํ ปุเร มาตรํ หิํสติ, อยํ ปน กูฏวาณิโช;

อยํ มํสานิ ขาทิตฺวา, มุสาวาเทน วญฺเจติฯ

[449]

‘‘อหํ มนุสฺเสสุ มนุสฺสภูตา, อคารินี สพฺพกุลสฺส อิสฺสรา;

สนฺเตสุ ปริคุหามิ, มา จ กิญฺจิ อิโต อทํฯ

[450]

‘‘มุสาวาเทน ฉาเทมิ, ‘นตฺถิ เอตํ มม เคเห;

สเจ สนฺตํ นิคุหามิ, คูโถ เม โหตุ โภชนํ’ฯ

[451]

‘‘ตสฺส กมฺมสฺส วิปาเกน, มุสาวาทสฺส จูภยํ;

สุคนฺธํ สาลิโน ภตฺตํ, คูถํ เม ปริวตฺตติฯ

[452]

‘‘อวญฺฌานิ จ กมฺมานิ, น หิ กมฺมํ วินสฺสติ;

ทุคฺคนฺธํ กิมินํ [กิมิชํ (สี.)] มีฬํ, ภุญฺชามิ จ ปิวามิ จา’’ติฯ

ภุสเปตวตฺถุ จตุตฺถํฯ

5. กุมารเปตวตฺถุ

[453]

อจฺเฉรรูปํ สุคตสฺส ญาณํ, สตฺถา ยถา ปุคฺคลํ พฺยากาสิ;

อุสฺสนฺนปุญฺญาปิ ภวนฺติ เหเก, ปริตฺตปุญฺญาปิ ภวนฺติ เหเกฯ

[454]

อยํ กุมาโร สีวถิกาย ฉฑฺฑิโต, องฺคุฏฺฐสฺเนเหน ยาเปติ รตฺติํ;

น ยกฺขภูตา น สรีสปา [สิริํสปา (สี. สฺยา. ปี.)] วา, วิเหฐเยยฺยุํ กตปุญฺญํ กุมารํฯ

[455]

สุนขาปิมสฺส ปลิหิํสุ ปาเท, ธงฺกา สิงฺคาลา [สิคาลา (สี. สฺยา. ปี.)] ปริวตฺตยนฺติ;

คพฺภาสยํ ปกฺขิคณา หรนฺติ, กากา ปน อกฺขิมลํ หรนฺติฯ

[456]

นยิมสฺส [น อิมสฺส (สฺยา.), นิมสฺส (ก.)] รกฺขํ วิทหิํสุ เกจิ, น โอสธํ สาสปธูปนํ วา;

นกฺขตฺตโยคมฺปิ น อคฺคเหสุํ [น อุคฺคเหสุํ (ก.)], น สพฺพธญฺญานิปิ อากิริํสุฯ

[457]

เอตาทิสํ อุตฺตมกิจฺฉปตฺตํ, รตฺตาภตํ สีวถิกาย ฉฑฺฑิตํ;

โนนีตปิณฺฑํว ปเวธมานํ, สสํสยํ ชีวิตสาวเสสํฯ

[458]

ตมทฺทสา เทวมนุสฺสปูชิโต, ทิสฺวา จ ตํ พฺยากริ ภูริปญฺโญ;

‘‘อยํ กุมาโร นครสฺสิมสฺส, อคฺคกุลิโก ภวิสฺสติ โภคโต จ’’ [โภควา จ (สฺยา. ก.)]ฯ

[459]

‘‘กิสฺส [กิํ’ส (?)] วตํ กิํ ปน พฺรหฺมจริยํ, กิสฺส สุจิณฺณสฺส อยํ วิปาโก;

เอตาทิสํ พฺยสนํ ปาปุณิตฺวา, ตํ ตาทิสํ ปจฺจนุโภสฺสติทฺธิ’’นฺติฯ

[460]

พุทฺธปมุขสฺส ภิกฺขุสงฺฆสฺส, ปูชํ อกาสิ ชนตา อุฬารํ;

ตตฺรสฺส จิตฺตสฺสหุ อญฺญถตฺตํ, วาจํ อภาสิ ผรุสํ อสพฺภํฯ

[461]

โส ตํ วิตกฺกํ ปวิโนทยิตฺวา, ปีติํ ปสาทํ ปฏิลทฺธา ปจฺฉา;

ตถาคตํ เชตวเน วสนฺตํ, ยาคุยา อุปฏฺฐาสิ สตฺตรตฺตํฯ

[462]

ตสฺส [ตํ’ส (?)] วตํ ตํ ปน พฺรหฺมจริยํ, ตสฺส สุจิณฺณสฺส อยํ วิปาโก;

เอตาทิสํ พฺยสนํ ปาปุณิตฺวา, ตํ ตาทิสํ ปจฺจนุโภสฺสติทฺธิํฯ

[463]

ฐตฺวาน โส วสฺสสตํ อิเธว, สพฺเพหิ กาเมหิ สมงฺคิภูโต;

กายสฺส เภทา อภิสมฺปรายํ, สหพฺยตํ คจฺฉติ วาสวสฺสาติฯ

กุมารเปตวตฺถุ ปญฺจมํฯ

6. เสริณีเปตวตฺถุ

[464]

‘‘นคฺคา ทุพฺพณฺณรูปาสิ, กิสา ธมนิสนฺถตา;

อุปฺผาสุลิเก กิสิเก, กา นุ ตฺวํ อิธ ติฏฺฐสี’’ติฯ

[465]

‘‘อหํ ภทนฺเต เปตีมฺหิ, ทุคฺคตา ยมโลกิกา;

ปาปกมฺมํ กริตฺวาน, เปตโลกํ อิโต คตา’’ติฯ

[466]

‘‘กิํ นุ กาเยน วาจาย, มนสา กุกฺกฏํ กตํ;

กิสฺส กมฺมวิปาเกน, เปตโลกํ อิโต คตา’’ติฯ

[467]

‘‘อนาวเฏสุ ติตฺเถสุ, วิจินิํ อฑฺฒมาสกํ;

สนฺเตสุ เทยฺยธมฺเมสุ, ทีปํ นากาสิมตฺตโนฯ

[468]

‘‘นทิํ อุเปมิ ตสิตา, ริตฺตกา ปริวตฺตติ;

ฉายํ อุเปมิ อุณฺเหสุ, อาตโป ปริวตฺตติฯ

[469]

‘‘อคฺคิวณฺโณ จ เม วาโต, ฑหนฺโต อุปวายติ;

เอตญฺจ ภนฺเต อรหามิ, อญฺญญฺจ ปาปกํ ตโตฯ

[470]

‘‘คนฺตฺวาน หตฺถินิํ ปุรํ, วชฺเชสิ มยฺห มาตรํ;

‘ธีตา จ เต มยา ทิฏฺฐา, ทุคฺคตา ยมโลกิกา;

ปาปกมฺมํ กริตฺวาน, เปตโลกํ อิโต คตา’ฯ

[471]

‘‘อตฺถิ เม เอตฺถ นิกฺขิตฺตํ, อนกฺขาตญฺจ ตํ มยา;

จตฺตาริสตสหสฺสานิ, ปลฺลงฺกสฺส จ เหฏฺฐโตฯ

[472]

‘‘ตโต เม ทานํ ททตุ, ตสฺสา จ โหตุ ชีวิกา;

ทานํ ทตฺวา จ เม มาตา, ทกฺขิณํ อนุทิจฺฉตุ [อนุทิสฺสตุ (สี. ปี.), อนฺวาทิสฺสตุ (สฺยา.)];

ตทาหํ สุขิตา เหสฺสํ, สพฺพกามสมิทฺธินี’’ติฯ

[473]